Lampy LED
Technologia LED, która w wystroju wnętrz i wzornictwie na dobre rozgościła się pod koniec ubiegłej dekady, stanowiła dla projektantów wnętrz i designerów prawdziwy zastrzyk twórczej inspiracji. W odróżnieniu od żarówek i świetlówek, które zajmują niemało przestrzeni, używane w lampach ledowych diody rozmiarami nie przekraczają wielkości paznokcia, a na dodatek w odróżnieniu od tradycyjnych źródeł światła, nie nagrzewają powierzchni leżącej na wprost nich.
Uwolnieni od wielu technologicznych ograniczeń, projektanci lamp ledowych proponują miłośnikom awangardowego wzornictwa niemal nieograniczoną gamę rzeźbiarskich form i praktycznych rozwiązań. Choć umieszczone w nich diody często wmontowane są na stałe, nie warto martwić się zbytnio, że za pewien czas przestaną świecić: żywotność diody ledowej wynosi od około 20 do 100 tysięcy godzin (czyli nawet do 11 lat!) nieprzerwanego świecenia.
Lampy LED wypierają te tradycyjne, przystosowane do staroświeckich żarówek wolframowych lub świetlówek kompaktowych, nie tylko ze względu na ciekawy design. Ważnym argumentem korzystaniem z technologii LED jest ogromna oszczędność energii, jaką ona przynosi. Aby zapewnić tę samą ilość światła, mierzoną w lumenach (lm), lampa ledowa pobiera z sieci kilkukrotnie mniej energii niż odpowiadająca jej żarówka.
Kinkiety LED
Znaczna część spośród oferowanych w sklepach z oświetleniem kinkietów LED swoją formą całkiem odbiega od naszych przyzwyczajeń, upodobniając się do awangardowych rzeźb, choć nie brakuje również i takich o całkiem konwencjonalnych, klasycznych kształtach. Najważniejsze zalety kinkietu LED, czyli lampy, która ma nam służyć przy czytaniu, poprawianiu makijażu czy przy goleniu, to jego energooszczędność i możliwość doboru odpowiedniej temperatury barwowej do rodzaju czynności, do których lampa ma nam służyć: W wytrwałej pracy i przy nauce pomoże nam z pewnością światło neutralne lub o dość chłodnej barwie, za to do spokojnego czytania dla przyjemności lepiej dobrać sobie żarówkę ledową o dość ciepłej barwie światła.
Plafony LED
Plafon, czyli rodzaj obudowy, w której bezpośrednie źródło światła osłonięte jest płaskim kloszem z matowego szkła, który rozprowadza promieniowanie równomiernie po całej jego powierzchni, dając w rezultacie efekt świecącej płaszczyzny, to ten typ oświetlenia, w którym diody LED sprawdzają się wyjątkowo dobrze. O ile w we wszystkich typach opraw LED diody, umieszcza się w radialnym lub prostokątnym układzie na niewielkiej płytce, w większości przypadków wytwarzaną w ten sposób niewielką płaszczyznę światła zamyka się w stożkowatym bądź okrągłym kloszu, który ma nadać światłu punktowy czy kierunkowy charakter.
W plafonach LED natomiast umieszczone na płytce diody wykorzystane są w najbardziej naturalny, a zarazem efektywny sposób, co pozwala uzyskać idealnie równomierne oświetlenie, nieosiągalne w przypadku pozostałych źródeł światła. Plafon LED emitujący światło o barwie białej dziennej, przypomina nieco wpuszczony do wnętrza świetlik dachowy - obleje pokój delikatną łuną ciepłego, rozproszonego światła i błyskawicznie poprawi nam nastrój w pochmurny dzień.
Żarówki LED
Purysta powiedziałby nie bez racji, że nie istnieje coś takiego jak "żarówka LED" - w tym rodzaju lampy nic przecież się nie żarzy. Nie wymyślono jednak dotąd alternatywnej nazwy dla lampki LED, która pasuje do standardowej oprawy świetlnej i upodabnia się formą do tradycyjnej wolframowej żarówki.
Żarówkę led e27 bez problemu można wkręcić do starej lampy, by cieszyć się nie tylko jakością światła bardzo zbliżoną do ciepłego światła tradycyjnej żarówki, ale również znacznymi oszczędnościami w rachunkach za prąd. Aby wytworzyć podobnie silny strumień światła co żarówka 60 W, żarówka LED potrzebuje mocy zaledwie 9 W. To właśnie ta wielkość pozwoli nam znaleźć wśród żarówek LED odpowiedni ekwiwalent dla starej żarówki.
Obok żarówek LED, w ofercie znajdziemy również świetlówki LED, czyli lampkę LED przeznaczoną do montażu w oprawie podłużnej świetlówki. Nad pierwowzorem ma ona, oprócz oszczędnego zużycia prądu, jeszcze jedną przewagę: nie zawiera trujących substancji. O ile stłuczenie w domu zwykłej świetlówki grozi uwolnieniem się silnie trującej rtęci, świetlówka LED jest całkowicie bezpieczna. Swoje ledowe odpowiedniki mają również halogenowe żarówki z bolcami, typu g9. Zanim jednak żarówkę led g9 podłączymy do prądu, musimy zaopatrzyć się w odpowiedni zasilacz.
Diody LED
Technologia LED (skrót pochodzi od słów light-emitting diode, czyli diody elektroluminescencyjnej) to prawdziwa gwiazda współczesnej techniki oświetleniowej. Choć wynaleziono ją na początku lat 60., potrzeba było kolejnych dziesięcioleci wprowadzania ulepszeń i nowych pomysłów, by dało się w pełni wykorzystać jej potencjał. Od tego czasu nieduże, za to bardzo wydajne i długowieczne diody ledowe dokonały prawdziwej rewolucji, wprowadzając światło do miejsc, które dotąd bardzo trudno było odpowiednio oświetlić. Zobaczymy je w obudowach miniaturowych urządzeń i w awangardowych, podświetlanych meblach, we wnętrzach szaf, w sufitach podwieszanych i we wnękach wykonanych w ścianie.
Diody LED, czyli diody elektroluminescencyjne, to niewielkich rozmiarów urządzenia optoelektroniczne zbudowane z materiału półprzewodnikowego. Najmniejsze z nich - specjalne diody smd montowane np. w telefonach komórkowych - mają mniej niż milimetr średnicy. Pojedyncza dioda ma niedużą moc - zwykle mieści się ona w przedziale od 50 do 150 mW lub 1-5 W (dla diod PowerLED). To oczywiście zbyt mało, by mogła działać jako samodzielne urządzenie. Każda lampa LED mieści w sobie wiele gęsto upakowanych diod, ułożonych na ogół w regularny sposób na niewielkich rozmiarów płytce.
Światło emitowane przez diodę może przybierać różne barwy w zależności od materiału, jakiego w niej użyto. Białe światło uzyskuje się jednak albo przez mieszanie światła z diod o kilku barwach, albo przez użycie odpowiedniego luminoforu. Dzięki możliwości mieszania barw, możemy w przypadku lamp LED swobodnie wybierać między ciepłą a chłodną temperaturą barwową światła - a więc między przechodzącym w żółć światłem zbliżonym do światła żarówki (temperatura barwowa 2800-3000 K), barwą białą neutralną, przypominającą światło świetlówki (4000-4200 K) a światłem chłodnym (powyżej 5000 K).
Taśmy ledowe
Taśma ledowa, czyli elastyczny pasek z równomiernie rozmieszczonymi ledowymi diodami, to materiał, bez którego nie sposób wyobrazić sobie nowoczesne wnętrzarstwo. W dziennym świetle rzadko uda się nam ją zauważyć w odwiedzanym wnętrzu - ponieważ jest z reguły wąska i cienka, bardzo łatwo można ją ukryć nawet w niewielkiej szczelinie lub za załomem, by po podłączeniu prądu dawała efekt dochodzącej jakby znikąd równomiernej wstęgi światła.
Doświadczeni architekci i dekoratorzy stosują taśmy led wyjątkowo chętnie w celach dekoracyjnych - aby wyeksponować umieszczone w ściennej wnęce przedmioty, podkreślić nietypową fakturę ściany lub kafelków w łazience albo by obramować nią od wewnętrznej strony krawędź sufitu podwieszanego. Obramowana ledową wstęgą bryła - jak na przykład ciąg kuchennych szafek czy podwieszany sufit z płyty gipsowej - zyska na lekkości, a samo wnętrze nabierze futurystycznego klimatu.
Jeśli chcemy zapewnić wnętrzu wyjątkowo efektowny wystrój, skorzystać możemy z taśmy led rgb, złożonej z diod świecących na różne kolory. Często używa się ich np. przy miniaturowej fontannie, by nadawać jej różne barwy.
Pasek led ma jednak również i czysto praktyczne zastosowania. Umieszczony pod noskami stopni schodów lub we wnętrzu szafy, będzie służył nam swoim światłem zawsze wtedy, gdy go potrzebujemy. Taśmy led często używa się również jako elementu instalacji domu inteligentnego. Aby móc dowolnie sterować jej światłem, potrzebujemy dodatkowego urządzenia, zwanego ściemniaczem. Nie tylko pozwoli on regulować intensywność światła, ale również pomoże zapewnić odpowiednią charakterystykę prądu, by zapewnić diodom optymalną żywotność. Ściemniacz led może również służyć do sterowania zmianami koloru w taśmie rgb. W innych przypadkach taśmę możemy podłączyć do sieci elektrycznej za pośrednictwem specjalnego zasilacza.
Panele LED
Wbudowane w sufit podwieszony panele LED to rozwiązanie, które świetnie sprawdza się przede wszystkim w sklepach i biurach rozplanowanych na dużej powierzchni. Umieszczone w regularnych odstępach moduły led zapewniają na całej przestrzeni idealnie równomierny rozkład światła. Montowana w ten sam sposób co każdy z szeregowych modułów oprawa led wypełniona jest półprzezroczystą szybką rozpraszającą, podświetloną diodami na całej jej powierzchni. Taki rodzaj oświetlenia zapewnia bardzo wysoką wydajność, a zarazem nie grozi olśnieniem. Panel emitujący światło białe dzienne (neutralne) daje przy tym wrażenie wpuszczenia do wnętrza pomieszczenia naturalnego światła słonecznego.
Modnym sposobem wykorzystania panelu poza typowym wnętrzem biurowym jest wykorzystanie modułowej oprawy LED jako pojedynczej lampy - w roli zawieszonego na suficie, sztucznego "świetlika". Aby zapewnić bezpieczne i bezawaryjne działanie, panel LED trzeba jednak podłączać do prądu wyłącznie za pośrednictwem specjalnego zasilacza do led, który zapewni stały dopływ prądu o niskim napięciu.
Oświetlenie LED w domu
Przekonaj się, że wybór oświetlenia LED dla domu czy mieszkania to nie tylko inwestycja w ochronę środowiska i oszczędność energii, ale również okazja do wprowadzenia wielu praktycznych usprawnień, a zarazem i pole dla nieskrępowanej twórczej ekspresji! Zapraszamy do lektury.
Do kuchni
Przy przygotowywaniu wykwintnych dań, dobre oświetlenie to sprawa pierwszej wagi. Niewielkich rozmiarów lampy i listwy LED świetnie sprawdzą się jako uzupełnienie zabudowy kuchennej. Umieszczone pod szafkami listwy LED lub niewielkie lampki w oprawie meblowej nie tylko dobrze oświetlą blat roboczy, ale również dodadzą kuchni lekkości i nowoczesnego wyrazu.
Do łazienki
Diody LED, dzięki swoim niewielkim rozmiarom, łatwo dają się umieścić w niewielkiej, szczelnej obudowie, listwie czy elastycznej, przejrzystej rurce. Dzięki temu można dziś cieszyć się świetlną łuną nawet w miejscach narażonych na kontakt z wodą. Lampy LED do stosowania bezpośrednio przy wannie czy brodziku prysznicowym muszą spełniać dodatkowe warunki, związane z konstrukcją oprawy. Obudowa takiego źródła światła powinna posiadać certyfikat IP66, IP67 lub IP68, który potwierdzi jej odporność na pył i kontakt z wodą (im druga cyfra w numerze certyfikatu jest wyższa, tym silniejszy opór wody i dłuższe zanurzenie oprawa potrafi przetrzymać). Oprawy o nieco niższych parametrach ochrony można bez problemu wykorzystać do łazienkowego oświetlenia ogólnego, np. w formie kinkietów. Dobierając oświetlenie przy łazienkowym lustrze, pamiętajmy, by umieścić je symetrycznie po obu jego stronach i by zadbać o wysoki współczynnik oddawania barw (CRI Ra) - nie mniejszy niż 80.
Do salonu
Salon to wizytówka każdego domu - miejsce, w którym warto pokazać nieco fantazji i rozmachu! Wszechstronne możliwości różnego typu oświetlenia ledowego dają projektantowi wnętrz szerokie pole do popisu. Trendem, który warto podpatrzyć, są listwy LED umieszczone w ściennych wnękach - pięknie wyeksponują one ustawione poniżej pamiątkowe bibeloty czy zdjęcia. Jeśli w salonie stoi już efektowna lampa na klasyczne żarówki, dobrze jest wyposażyć ją w żarówkę ledową o odpowiednim gwincie. W ten sposób w codziennym użytku zużyjemy nawet 10-krotnie mniej energii elektrycznej, a sama żarówka ledowa służyć nam będzie przez wiele lat.
Do szafy
Poszukiwanie niewielkiego przedmiotu w przepastnej szafie, umieszczonej w niezbyt dobrze doświetlonym kącie pokoju, to często wyjątkowo irytujące zajęcie - zwłaszcza gdy próbujemy to robić z latarką lub lampką biurkową w dłoni. Wystarczy jednak umieścić na ściance lub pod półką pasek LED, by w każdej z takich sytuacji mieć wolne ręce i ograniczyć czas poszukiwań do minimum.
Schody podświetlane LED
W dwupoziomowym mieszkaniu czy niewielkim domu jednorodzinnym schody często stanowią integralną część strefy dziennej. Jeśli oświetlimy tradycyjną lampą sufitową, za każdym razem, gdy po zmroku będziemy chcieli przejść na inną kondygnację, światło rozleje się po całym mieszkaniu. W takiej sytuacji znacznie praktyczniejszym rozwiązaniem będzie doświetlenie schodów serią listew lub oczek LED o niewielkiej mocy, umieszczonych przy każdym stopniu lub wzdłuż poręczy. Zasilacz takiej serii diod warto połączyć z czujnikiem ruchu, który uruchomi oświetlenie za każdym razem, gdy będziemy go potrzebowali.
Oświetlenie led na zewnątrz
Ładnie oświetlony dom już od bramy będzie nas witał swoim ciepłem, a w pochmurne i mgliste wieczory pozwoli nam czuć się przytulnie i w pełni bezpiecznie. Lampy elewacyjne, oblewające ściany domu równomiernym światłem bądź akcentujące jego ważne kompozycyjnie elementy, to rozwiązanie, które podkreślić może prestiż domu o unikatowej architekturze. Oświetlenie LED zewnętrzne przydaje się jednak również i w znacznie skromniejszych założeniach.
Każdy dom wymaga odpowiedniego oświetlenia strefy wejściowej - przede wszystkim otoczenia drzwi, a także ścieżki wiodącej do wejścia. Korzystając z energooszczędnych lamp LED, możemy bez wahania pozwolić sobie na to, by w ciągu nocy światło paliło się bez przerwy, możemy również podłączyć urządzenie sterujące lampami z detektorem ruchu, a w przypadku lamp ogrodowych - skorzystać z opraw wyposażonych dodatkowo we własny panel fotowoltaiczny, który pozwoli im emitować przez całą noc delikatne światło nawet bez konieczności podłączania ich do sieci.
Podsumowanie
Oświetlenie ledowe już dziś cieszy się ogromnym powodzeniem, a wielu ekspertów uważa, że już niebawem stanie się podstawową technologią używaną nie tylko we wnętrzach komercyjnych, ale również i w prywatnych domach. Mamy nadzieję, ze nasz poradnik przekonał Cię, że ledowa rewolucja również w Twoim domu przynieść może wiele korzyści!
